Thursday, May 18, 2006

Temat 9

„Tak dalece jak to możliwe, nie wyrzekając się siebie, bądź w dobrych stosunkach z innymi ludźmi.” (Maks Ehrmann „Desiderata”)
Cele lekcji: kształcenie umiejętności: skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia z uwzględnieniem poglądów innych ludzi, efektywnego współdziałania w zespole i pracy w grupie, podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji, przyswajania sobie technik negocjacyjnego rozwiązywania konfliktów, poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł.
Środki dydaktyczne: 5 mniejszych arkuszy brystolu (nie musi być biały, ale raczej jaśniejszej barwy), 1 duży (podwójny) arkusz papieru pakunkowego, mazaki, cenówki lub guma samoprzylepna, kartki A4, klej, nożyczki, taśma klejąca, niewielkie kwadraty z białego papieru (po 5 dla każdego ucznia), elementy do konstruowania przestrzeni: prostokąty różnych rozmiarów, kwadraty różnych rozmiarów, pierścienie i figury podobnych kształtów, ale niedomknięte, ludziki (mogą być takie jak w wycinankach w czterech kolorach), np.:

kserokopie dla każdego ucznia fragmentów noweli M. Konopnickiej „Mendel Gdański” zamieszczonych (rozdanych uczniom z prośbą o przeczytanie w domu) w podręczniku Wydawnictwa Nowa Era „Kto mi dał skrzydła” – kształcenie kulturowe, gimnazjum klasa II, cz.II; konteksty kształcenia literackiego - teksty źródłowe: J. Locke „List o tolerancji”
(fragment); Artykuły I, XII, XVIII Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka; Voltaire „Traktat o tolerancji” (fragment); E. Aronson „Człowiek istota społeczna” (stereotypy i uprzedzenia – fragmenty) (wszystkie fragmenty w przywołanym podręczniku); Artykuł XIV Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności); Zofia Borzymińska „Dzieje Żydów w Polsce, XIX wiek, wybór tekstów źródłowych”,ŻIH,
W-wa 1994, (Każdy z tych tekstów nadaje się do osobnej analizy – można przedstawić uczniom wszystkie, można wybrać, polecamy zaznaczone przez nas wytłuszczonym drukiem.)
Tok zajęć:
§ wyjaśnianie wątpliwości związanych z tekstem przeczytanym w domu,
§ podział na grupy,
§ prośba, by każdy uczeń wypisał na otrzymanych prostokącikach pięć wartości, które są w jego życiu najważniejsze – po jednej na każdej karteczce. Następnie grupa uzgadnia i wybiera pięć, które uzna za najistotniejsze. Z kolei przedstawiciele grup, po uzgodnieniach, z których wartości zrezygnować nie można, przy całej klasie wybierają 5 wartości, które mogą być wspólne dla wszystkich (mogą konsultować się z własną grupą), naklejają na kartkę papieru i wieszają na ścianie (7 minut).
§ praca w grupach:
Grupa I (może być najliczniejsza z koniecznie parzystą liczbą osób) – Otrzymane materiały tworzą kontekst kulturowy do opowiadania. Podzielcie się praca tak, by przy jednym tekście pracowały dwie osoby. W razie wątpliwości konsultujcie się ze sobą lub z nauczycielem. Dokonajcie selekcji materiałów. Zostawcie, waszym zdaniem najodpowiedniejsze i z nich wypiszcie główne tezy każdego tekstu (każda na osobnej kartce A4).
Grupa II – Skonstruujcie przestrzeń opowiadania posługując się otrzymanymi materiałami
(figury geometryczne, ludziki, brystol, kartka A4). W legendzie zamieśćcie objaśnienie własnej prezentacji.
Grupa III – Przedstawcie relacje między narratorem a światem przedstawionym. Przytoczcie odpowiednie cytaty z tekstu. Każdą wypowiedź zapiszcie na osobnej kartce papieru.
Czy narrator jest widoczny, czy ukryty?
Czy ujawnia swoja obecność?
Jak można określić postawę narratora (sprawozdawczo – informacyjna,
-interpretująco – oceniająca, dygresyjna)? W jaki sposób przejawia się określona przez was postawa?
Scharakteryzujcie narratora.
Czy narrator przedstawia rzeczywistość świata przedstawionego w sposób subiektywny, czy obiektywny?
Grupa IV – Opracujcie studium przypadku według schematu. Zdarzenie obserwowane jest z punktu widzenia Mendla Gdańskiego (brystol, mazaki):

Zestaw pytań do analizy przypadku ** Odpowiedzi – analiza przypadku
Klasyfikacja faktów i definiowanie problemu:
-Co się zdarzyło w przedstawionym fragmencie? (Streśćcie najważniejsze zdarzenia, z punktu widzenia...
-Jakie konflikty zawarte są w zdarzeniach?(O tego momentu prezentujecie własny punkt widzenia. Użyjcie zdań konstruując spójną wypowiedź.)
Wyjaśnianie:
-Dlaczego pojawił się konflikt?
(Odpowiedzcie pełnym zdaniem – zdaniami.)
-Dlaczego ... postępował w przedstawiony sposób? (Odpowiedzcie pełnymi zdaniami.)
Jak czuł się ...w przedstawionej sytuacji? (Wyliczcie kolejno pojawiające się uczucia.)
Poszukiwanie rozwiązań i ich ocena:
-Jakie są możliwe sposoby rozwiązania konfliktu? (Odpowiedzcie pełnym zdaniem.)
-Jakie kryteria powinny zostać przyjęte, by podjąć najlepsza decyzję w tej sprawie?
Jaką decyzję podjęłybyście (podjęlibyście), opierając się na tych kryteriach?
Które spośród wartości, uznanych przez was za ważne, są tu zaangażowane?
Przewidywanie następstw:
-Jakie mogą być następstwa decyzji, którą uznaliście za najlepszą, w relacji do różnych aspektów problemu? (np. stosunków z innymi osobami, wpływu na życie Jakuba) (pozostałą część analizy wykonujemy wspólnie).

Grupa V – wykonuje taką pracę jak grupa IV, z tym, że z punktu widzenia człowieka z tłumu.
prezentacja pracy grup,
wszyscy ustawiają się w kręgu w taki sposób, aby członkowie zespołów nadal byli blisko siebie; grupy poprzez swojego przedstawiciela (ten powinien być w stałym kontakcie z grupą) układają na dużym arkuszu papieru pakunkowego swoje materiały tak, by utworzyły całościowy obraz tekstu,
dyskusja, która zakończy studium przypadku i lekcję:
- Które z tych następstw decyzji podjętych przez grupy IV i V są zgodne z uzgodnionymi przez was wartościami, a które są w konflikcie?
- Jak zareagujecie na ten konflikt?
- Biorąc pod uwagę dotychczasową analizę, jak byś postąpiła (postąpił) w opisanej sytuacji?
- Dlaczego tak postąpiłabyś (postąpiłbyś)?
(zestaw pytań do analizy „przypadku” za: „Europa na co dzień – pakiet edukacyjny”)
Zadanie domowe: Przeprowadź krótki wywiad z osobą (osobami),
które pracowały za granicą, przebywały tam lub wybierają się za granicę
w najbliższym czasie. Zapytaj o sprawy, które cię interesują oraz o to, jak udzielający wywiadu postrzegają siebie w relacjach z innymi nacjami,
jakie były wzajemne kontakty albo jak je sobie wyobrażają.
Następną lekcję powinniśmy poświęcić prezentacji wywiadów oraz problemom, które mogły pojawić się podczas przeprowadzonych rozmów. Później można zająć się opisem postaci – subiektywnym i obiektywnym, postaci literackiej
i rzeczywistych, rozważyć punkty widzenia, role narratora, etc.

No comments: